Zaterdag 4 oktober ben ik in het aangename gezelschap van Bastiaan Nox en Henk Rolleman afgereisd naar Belgisch Limburg. Ons doel was mijn eerste bezoek aan de spellenbeurs Spellenfestival Genk. Dit mooie evenement is dit jaar voor de achtste keer georganiseerd.
Om een aantal redenen was ik er nog nooit geweest. Ik ben blij dat het dit jaar eindelijk is gelukt. Spellenfestival is een gezellig, goed georganiseerd spelevenement. De beurs was ruim opgezet. Op de tientallen stands van uitgevers en spellenclubs kon je naar hartenlust populaire titels, klassiekers en noviteiten spelen. Aan de rand van de hal vond je meerdere grote verkoopstands, waar je de nieuwste spellen voor mooie beursprijzen kon kopen. Deze gezonde concurrentie bevalt mij beter dan de aanpak van de andere grote Vlaamse beurs, Spel! in Antwerpen. Een leuk accent waren de ballonnen en de slingers waarmee de hal was versierd; dit werkte sfeer verhogend.
De beurs wordt georganiseerd door een enthousiast team, dat wordt gesteund door tientallen vrijwilligers. In de jaren negentig ging ik vaker naar Vlaamse spelevenementen. Het doet me deugd dat het ludieke verenigingsleven daar nog steeds zo sterk is. Dat zie je niet alleen aan de gedreven vrijwilligers achter zo’n beurs, maar ook op de tientallen speeltafels waarop ze hun passie met het publiek delen. Ik ben blij dat de kracht en pracht van het Vlaamse verenigingsleven de laatste decennia ook de Nederlandse spellenscène heeft geïnspireerd, met Amsterdice en Roll the Dice als aansprekende voorbeelden.
Ik hoorde van de organisator dat men in de voorverkoop ongeveer 1.300 kaarten heeft verkocht. Op de dag zelf zijn daar honderden spelers bijgekomen, wat een recordaantal van 2.030 bezoekers heeft opgeleverd (400 meer dan vorig jaar). Door de ruime opzet en de grote hoeveelheid speeltafels voelde het nooit te druk. De meeste speeltafels waren goed bezet, maar met een beetje speuren en geduld kon je altijd wel bij iets leuks aanschuiven.
Ik was ook onder de indruk van de grote, goed georganiseerde tweedehandsstand in de foyer. Daar was een indrukwekkende hoeveel tweedehandsspellen uitgestald, handig verdeeld over stellingkasten, met voldoende ruimte om ze te bekijken. Ik kreeg de indruk dat de toegang daar goed werd gedoseerd, zodat geïnteresseerden ontspannen konden snuffelen.
De facilitaire kant was ook goed op orde. Een bijzonderheid van de door mij bezochte Vlaamse beurzen was dat de catering altijd werd verzorgd door vrijwilligers van de organisatie zelf. Zo ook op dit Spellenfestival. Voor vriendelijke prijzen kon je genieten van o.a. belegde broodjes, hotdogs, tosti’s en drankjes (al mistte ik wel een wat steviger Belgisch biertje). Dit lekkers trok gretig aftrek, soms moest je even wachten in de rij. De sanitaire voorzieningen waren ruim opgezet en werden goed schoon gehouden; dat is op andere beurzen wel eens anders (met Spiel als voorbeeld van hoe het niet moet).
Spellenfestival had een mooie primeur, je kon er de nieuwe Portal Games titel Bohemians spelen. Dit was ongetwijfeld te danken aan het feit dat een van de beursorganisatoren, Rindert van den Eeckhout, vroeger de Nederlandse demo’s voor deze Poolse uitgever verzorgde.
Ik heb met Henk Rolleman een spannende pot gespeeld. Bohemians is een deckbuilder, waarbij je een Parijse kunstenaar speelt, die elke dag op zijn tableau een inspirerende dagvulling presenteert. Je wordt uitgenodigd om jouw dag met een leuk verhaal te beschrijven. Dit doe je aan de hand van mijlpaalkaarten, waarvan je de symbolen aan de zijkant wilt verbinden om inspiratiepunten te verdienen. Die punten heb je nodig om betere kaarten te machtigen, waarmee jij jouw matige startdeck kunt verbeteren. Dit zijn sterkere mijlpalen of muzen, die je aan mijlpalen koppelt voor leuke bonussen. Met de inspiratiepunten koop je ook de belangrijke, steeds duurder wordende, prestatiekaarten. Die heb je nodig om het spel te winnen. Overtollige inspiratiepunten stal je op een spoor op een bordje, waarmee je later leuke dingen kunt doen, zoals extra kaarten trekken of ongewenste kaarten verwijderen. Over ongewenste kaarten gesproken; wanneer jij jouw dag volledig vult met creativiteit, heb je te weinig aandacht voor de gevaren van de negentiende eeuw, waardoor er ellende in jouw deck belandt. Denk hierbij aan nare ziektes, die niet alleen jouw deck vervuilen, maar soms ook zeer vervelende terugkerende effecten hebben.
Ik heb genoten van de eerste kennismaking met Bohemians. Dit is een leuke, uitdagende deckbuilder, die prachtig is uitgevoerd. Als het spel op de beurs te koop was geweest, had ik een exemplaar meegenomen. Deze komt op mijn verlanglijstje voor Spiel; ik heb niet het geduld om tot het tweede kwartaal van 2026 te wachten op de Nederlandstalige editie van DSV Games. Bohemians is een ontwerp van de Nederlandse spelauteur Jasper de Lange, die met een prototype in Denemarken al een spellenprijs heeft gewonnen.
Op de beurs ontmoette ik Ellis Hendriksen, de sympathieke man achter de Nederlandse uitgeverij Henmar Games. Daar speelde ik het behendigheidsspel Stone Layer, dat Ellis samen met Dennis Merkxx heeft ontworpen.
Dit spelidee is ontstaan door het bekijken van filmpjes met mensen die in de natuur of in een rivier op de meest onmogelijke manieren stenen op elkaar aan het stapelen waren. Op het speelbord vind je zes grote stenen aan de oever van een rivier, die is gevuld met kleine en grote stenen in drie kleuren. De actieve speler kiest één van de open actietegels, pakt één steen van één van de afgebeelde kleuren uit de rivier en legt deze bovenop de actieve stapel. Wanneer die netjes blijft liggen, mag je een eigen scorefiche bij de actieve locatie leggen. Wanneer de stapel instort, mogen de spelers de daar aanwezige eigen scorefiches omgedraaid naar hun “scorestapel” verhuizen. Op de gekozen actietegel is afgebeeld hoeveel stappen het fiche, waarmee je de actieve stapel aangeeft, vooruit gaat. Uiteraard kies je dan graag voor een verplaatsing die de volgende speler met een onmogelijke opdracht opzadelt. Het spel is voorbij wanneer iemand tien of meer winstpunten weet te verzamelen.
Dit spel wordt internationaal uitgegeven door Martinex (Peliko). Henmar Games heeft de rechten voor Nederland. Ik ben gecharmeerd van dit spel. Een leuk en fris idee, dat goed is uitgevoerd. Het stapelen is soms een pittige uitdaging. De mogelijkheid om jouw buurman met ellende op te zadelen zorgt voor leuke interactie.
Henmar Games had een tweede nieuwe titel, het tweepersoonskaartspel Woof Days van Gareth Edwards. Voor beide spelers liggen zeven weekdagen open. Op elke dag wil je een hond leggen. Elke hond heeft eigen legregels. Sommige honden mogen alleen maar op bepaalde dagen, andere honden mogen niet naast elkaar en er zijn honden waarmee je de score van de tegenstander kunt verlagen. Verder zijn er actiekaarten om de opponent dwars te zitten. Dit spel heb ik nog niet gespeeld.
Een leuke verrassing was Times Fades Away, een fonkelnieuwe uitgever die Nederlandstalige edities van spellen van Allplay uitgeeft. Op beurs maakte ik kennis met Lokaas, wat een nieuwe versie van Dice Fishing: Roll and Catch bleek (een spel waar Bastiaan Nox enthousiast over is). Elke ronde worden twee nieuwe viskaarten aangeboden. Op elke kaart staat een getal dat je minstens moet gooien om de kaart te winnen, vaak aangevuld met speciale voorwaarden (bijv. twee gelijke getallen in jouw worp). Iedere speler bewaart achter zijn schermpje een setje dobbelstenen: vijf D6, één D10 en één D20. Iedereen neemt in het geheim zijn te gooien stenen in de hand, waarna ze worden onthuld. De speler met de minste stenen mag de eerste poging wagen, enzovoort (de gegooide som is de tie-breaker bij een gelijk aantal). Met de gewonnen kaarten verdien je winstpunten. Win je geen kaart, word je getroost met een fiche waarmee je later een extra getal, een modificatie of extra punten kunt inzetten. Ik snap waarom Nox dit waardeert. Lokaas is een heerlijk dobbelspel, dat leuk wordt door de spanning van de keuze tussen initiatief en dobbelpotentieel.
Een andere beursprimeur was Take Time van Libellud, dat werd gedemonstreerd door Asmodee. In dit coöperatieve spel ligt een klok op tafel, waar de spelers op zes plekken genummerde kaarten moeten aanleggen. Dit moet allereerst in de juiste volgorde (oplopend of gelijk), maximaal een som van 24 op dezelfde plek en soms moet je de speciale eisen van een locatie bedienen (bijv. dat daar drie kaarten moeten liggen). De spelers mogen over de tactiek praten voordat ze hun kaarten hebben gezien. Daarna wordt er niet meer gecommuniceerd. Dit is niet de enige uitdaging, de meeste kaarten moeten ook nog eens gedekt worden gespeeld. De doos is gevuld met meerdere enveloppen, waarin nieuwe uitdagingen met setjes van vier nieuwe klokken worden aangeboden. Het spel is prachtig geïllustreerd, maar ook inhoudelijk is het een topper. Take Time voelt als een mix van het speelplezier van De Crew en The Mind. Een heerlijk spel.
Ik sluit deze terugblik af met een reeks foto’s en een woord van dank aan de organisatoren, die mij een topdag hebben bezorgd, aan de gezellige mensen waarmee ik lekker heb gespeeld (o.a. Christophe en Piet) en aan de dito reisgenoten waarmee ik deze leuke trip heb gemaakt. Spellenfestival is een erg leuke beurs, die ik van harte kan aanbevelen.
Klik op de onderstaande paginanummers om te navigeren.